معضله پیشرفتِ جامعه شناسی (مورد مطالعات انقلاب)
نویسندگان
چکیده
مقاله حاضر حول محور پرسشی شکل گرفته که از دیرباز برای علوم اجتماعی و بویژه جامعه شناسی مسأله زا بوده است، یعنی سوال در خصوص ماهیت انباشتگی دانش جامعه شناسی. آیا در انبوه مطالب نظری و تجربی تولید شده توسط جامعه شناسان در طول بیش از یک قرن فعالیت آکادمیک، می توان الگوهایی از تغییر را نشان داد که حاکی از پیشرفت باشد؟ در این راستا، مجموعه ای از دیدگاه های متفاوت و حتی متعارضِ جامعه شناسان مورد واکاوی تحلیلی قرار گرفته است. سپس، دو رویکرد اصلی در بررسی پیشرفت علمی یعنی، مبناگرایی در برابر برساخت گرایی مورد بحث و تجزیه تحلیل قرار گرفته و دلالت های هر یک از این دو رویکرد برای وارسی پیشرفت در جامعه شناسی تشریح گردیده است. در پایان، استدلال گردید که با توجه به ماهیت چندپارادایمی جامعه شناسی، درست نیست که متعلَقِ پیشرفت را کلِ جامعه شناسی قرار دهیم؛ بلکه مسأله ارزیابی پیشرفت در جامعه شناسی را بایستی معطوف به زیررشته ها و حوزه های خاص مطالعاتی در درون رشته جامعه شناسی نماییم. بر همین اساس، استدلال های معطوف به ارزیابی پیشرفت علمی در جامعه شناسی بر پایه حوزه خاص «مطالعه انقلاب ها» استوار گردید؛ و بر اساس دو دیدگاه مبناگرایی و برساخت گرایی نشان داده شد که مطالعه جامعه شناختی در خصوص انقلاب ها منجر به پیشرفت منظم و انباشت دانش در این حوزه مضمونی شده است.
منابع مشابه
معضلة پیشرفتِ جامعهشناسی (مورد مطالعات انقلاب)
مقالة حاضر حول محور پرسشی شکل گرفته که از دیرباز برای علوم اجتماعی و بویژه جامعهشناسی مسألهزا بوده است، یعنی سوال در خصوص ماهیت انباشتگی دانش جامعهشناسی. آیا در انبوه مطالب نظری و تجربی تولید شده توسط جامعهشناسان در طول بیش از یک قرن فعالیت آکادمیک، میتوان الگوهایی از تغییر را نشان داد که حاکی از پیشرفت باشد؟ در این راستا، مجموعهای از دیدگاههای متفاوت و حتی متعارضِ جامعهشناسان مورد واکاو...
متن کاملمطالعات علم و فناوری:مروری بر زمینه های جامعه شناسی فناوری
Referring to the importance and nature of technology and its relations with science, this paper reviews sociological theories of technology. To this end, two paradigms namely, Technological Determinism and Social, Economic and Political Determinism of Technology are critically analyzed. Later, three outstanding approaches to Social, Economic and Political Determinism of Technology, i.e. Constru...
متن کاملپیشرفت علمی، مقایسهپذیری پارادایمها و معضله سنجشناپذیری نظامهای طبقهبندی
بررسی فلسفی «پیشرفت نظریههای علمی» از مهمترین مسائل فلسفۀ علم است. مفروض آن امکان مقایسۀ میان نظریهها بر اساس معیارهای فرانظریهای است. اما ایده «سنجشناپذیری» مدعی است که در هنگام تغییرات انقلابی علوم، انتقال میان امورِ سنجشناپذیر صورت میگیرد؛ اموری چون واژگان علمی، معیارهای ارزیابی نظریهها، جهان دانشمندان و چکیده آنها یعنی پارادایمها. کوهن در مقالۀ «سنجشپذیری، قیاسپذیری و امکان ارتباط...
متن کاملبحران سیاسی قرقیزستان از "انقلاب لاله" تا "انقلاب بی رنگ" از منظر جامعه شناسی سیاسی
کشور قرقیزستان از زمان استقلال در سال 1991 تاکنون با بحرانهای سیاسی مختلفی مواجه بوده است. نارضایتی مردم قرقیزستان از عملکرد نامناسب سیستم سیاسی در حل مشکلات جامعه، موجی از اعتراضات و مخالفتها و در نهایت انقلابهایی را علیه دولتهای عسگر آقایف (24 مارس2005 موسوم به انقلاب لاله ) و قربان بیک باقی اف ( آوریل 2010 موسوم به انقلاب بی رنگ) موجب گردید. مقال...
متن کاملرویکردهای نظری خرید : از جامعه شناسی تا مطالعات فرهنگی
در مقاله حاضر موضوع خرید از سه رویکرد بررسی می شود رویکرد اول مطالعات جامعه شناختی است که در آن خرید صرفا بخشی از موضوع مطالعه جامعه شناسی است در این رویکرد بیشتر بر گونه شناسی خریداران تاکید می شود در رویکرد دوم خرید با مقوله عام تری به نام مصرف بهم می آمیزد در این رویکرد به طور ویژه از والتربنیامین یاد می کنیم در نگاه او مراکز خرید فضاهایی برای سلطه بیشتر سرمایه داری اند در رویکرد سوم یعنی رو...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
جامعه شناسی ایرانجلد ۱۶، شماره ۴، صفحات ۶۰-۹۲
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023